Gonul
New member
[color=]“Zapt Etmek” Nasıl Yazılır? TDK’ya Mizahi Bir Bakış[/color]
Selam sevgili forumdaşlar,
Hepimizin başına gelmiştir: Bir şey yazarken kalem elimizde titrer, kafamızda sesler çınlar: “Yahu bu kelimeyi nasıl yazıyorduk? Zapt mı, zaptetmek mi, zap etmek mi?” İşte bugün size, Türk Dil Kurumu’na danışarak bile insanı şaşırtan o kelimeyi masaya yatırmak istiyorum. Hem biraz eğlenelim, hem de sonunda doğru yazımı hep beraber bir köşeye not edelim.
[color=]Gündelik Hayatta “Zapt Etmek”[/color]
Hepimizin hayatında “zapt etmek” durumları vardır. Mesela toplu taşımada son koltuğa göz diken teyzenin hamlesini “zapt etmek”, akşam pizzayı tek başına götürmeye çalışan kardeşi “zapt etmek”, ya da işyerinde fotokopi makinesine ısrarla “faks gönderen” müdürü sakinleştirmeye çalışırken “zapt etmek.”
Kelimenin kendisi bile epey eğlenceli; çünkü aslında kontrol altına almak, hâkim olmak anlamına geliyor. Yani günlük hayatta hepimiz birer “zapt etme ustasıyız” ama iş kelimeyi doğru yazmaya gelince orada biraz tökezliyoruz.
[color=]TDK’ya Göre Doğru Yazım[/color]
Burada erkek forumdaşlardan biri çıkıp stratejik bir tonla sözü alabilir:
“Arkadaşlar, mesele gayet basit. TDK’ya göre kelimenin doğru yazımı ‘zapt etmek’ şeklindedir. İki ayrı kelime, arada boşluk var. ‘Zap etmek’ veya ‘zaptetmek’ diye yazarsanız hata yaparsınız. Nokta.”
Erkeklerin çözüm odaklı yaklaşımıyla mesele anında çözülür. Kısa, net, kesin!
Ama kadın forumdaşlardan biri hemen araya girer ve empatik bir şekilde ekler:
“Tamam da, kabul edelim, bu kelime bize biraz gıcık yapıyor. Çünkü yazarken insanın aklı karışıyor. Ayrıca hepimiz birbirimizi zapt etmeye çalışıyoruz hayatta: çocuklarımızı, duygularımızı, komşunun sabahın köründe çaldığı matkabını… O yüzden kelimenin kendisi bile çok toplumsal bir bağ taşıyor.”
Yani kadınların ilişki odaklı yaklaşımı işin duygusal yönünü ortaya çıkarır: Bu kelime sadece yazım meselesi değil, aynı zamanda hayatın içinden bir deneyimdir.
[color=]Yanlış Kullanımların Komedisi[/color]
Bir düşünsenize:
- WhatsApp’ta arkadaşınıza “Beni zap et artık, yeter!” yazıyorsunuz. Bir anda “ZAP!” diye çizgi film efekti gözünüzde canlanıyor.
- Patronunuza mail atıyorsunuz: “Toplantıda tartışmayı zaptetmeye çalışacağım.” O sırada patronunuzun aklına “zaptedilmiş alien” sahneleri geliyor.
- Sosyal medyada yazıyorsunuz: “Bugün pizzayı tek başıma zap ettim.” Gelen yorumlar: “O ne hocam, Marvel karakteri mi?”
Yanlış yazım, aslında hayatımıza ekstra komedi katıyor.
[color=]Kelimeyi Zapt Etmenin Stratejisi[/color]
Burada yine erkek forumdaşlardan biri devreye girip ciddi bir şekilde “Bu işin taktiği var” diyebilir:
“Arkadaşlar, kelimenin kökü ‘zapt.’ Sonra ayrı yazılıyor: ‘zapt etmek.’ İsterseniz şöyle hatırlayın: Önce ‘zapt’, sonra ‘etmek’. Asla birleşmiyorlar. Hafızaya kazımak için günlük hayatta pratik yapın.”
Yani kelimeyi bile stratejik planlarla “zapt etmeye” çalışıyorlar.
[color=]Kelimeyle Kurulan Empatik Bağ[/color]
Kadın forumdaşlardan biri ise bambaşka bir açıdan yaklaşır:
“Ben bu kelimeyi, hayatın küçük draması gibi görüyorum. Bir çocuğun öfke nöbetini zapt etmek, bir arkadaşını ağlamaktan zapt etmek, bazen de kendini çikolataya saldırmaktan zapt etmek… Hepimizin hayatında bir ‘zapt etmek’ hikâyesi var. Doğru yazımı öğrenmek işin teknik kısmı; ama kelimenin bizi birbirimize bağlayan tarafı çok daha önemli.”
[color=]Forumda Ufak Bir Beyin Fırtınası[/color]
Düşünün ki forumda şu yorumlar geliyor:
- “Ben kızımı tablet başından zapt edemiyorum, TDK bu konuda ne diyor?”
- “Geçen gün köpeğim postacıyı kovalamaya kalktı, zar zor zapt ettim. Keşke doğru yazımı bilsem de anı defterime yazabilsem!”
- “TDK’nın bizi zapt etmeye çalıştığı kuralların en ilginçlerinden biri bu olabilir.”
Bu yorumlar bile gösteriyor ki, kelimenin yazımı kadar kullanımı da gülümsetici.
[color=]Sonuç: Zapt Etmek = Kontrol Etmek[/color]
TDK’ya göre doğru yazımı bir kez daha vurgulayayım: Zapt etmek. Ayrı yazılır.
Ama bu sadece yazım değil, aslında bir metafor. Çünkü hayatımız boyunca biz de kendimizi, başkalarını, olayları sürekli “zapt etmeye” çalışıyoruz. Kimi zaman başarılı oluyoruz, kimi zaman olmuyoruz. Ama her denememiz bize biraz mizah, biraz hayat tecrübesi katıyor.
[color=]Forumdaşlara Sorular[/color]
Şimdi sözü size bırakıyorum dostlar:
- Siz en son neyi “zapt etmek” zorunda kaldınız?
- Kelimeyi yanlış yazıp komik duruma düştüğünüz oldu mu?
- Sizce TDK bazı kelimeleri daha “kullanıcı dostu” hale getirse fena mı olurdu?
Haydi, gelin hep beraber bu kelimeyi sadece yazım kurallarıyla değil, anılarımızla ve esprilerimizle de zapt edelim!
Selam sevgili forumdaşlar,
Hepimizin başına gelmiştir: Bir şey yazarken kalem elimizde titrer, kafamızda sesler çınlar: “Yahu bu kelimeyi nasıl yazıyorduk? Zapt mı, zaptetmek mi, zap etmek mi?” İşte bugün size, Türk Dil Kurumu’na danışarak bile insanı şaşırtan o kelimeyi masaya yatırmak istiyorum. Hem biraz eğlenelim, hem de sonunda doğru yazımı hep beraber bir köşeye not edelim.
[color=]Gündelik Hayatta “Zapt Etmek”[/color]
Hepimizin hayatında “zapt etmek” durumları vardır. Mesela toplu taşımada son koltuğa göz diken teyzenin hamlesini “zapt etmek”, akşam pizzayı tek başına götürmeye çalışan kardeşi “zapt etmek”, ya da işyerinde fotokopi makinesine ısrarla “faks gönderen” müdürü sakinleştirmeye çalışırken “zapt etmek.”
Kelimenin kendisi bile epey eğlenceli; çünkü aslında kontrol altına almak, hâkim olmak anlamına geliyor. Yani günlük hayatta hepimiz birer “zapt etme ustasıyız” ama iş kelimeyi doğru yazmaya gelince orada biraz tökezliyoruz.
[color=]TDK’ya Göre Doğru Yazım[/color]
Burada erkek forumdaşlardan biri çıkıp stratejik bir tonla sözü alabilir:
“Arkadaşlar, mesele gayet basit. TDK’ya göre kelimenin doğru yazımı ‘zapt etmek’ şeklindedir. İki ayrı kelime, arada boşluk var. ‘Zap etmek’ veya ‘zaptetmek’ diye yazarsanız hata yaparsınız. Nokta.”
Erkeklerin çözüm odaklı yaklaşımıyla mesele anında çözülür. Kısa, net, kesin!
Ama kadın forumdaşlardan biri hemen araya girer ve empatik bir şekilde ekler:
“Tamam da, kabul edelim, bu kelime bize biraz gıcık yapıyor. Çünkü yazarken insanın aklı karışıyor. Ayrıca hepimiz birbirimizi zapt etmeye çalışıyoruz hayatta: çocuklarımızı, duygularımızı, komşunun sabahın köründe çaldığı matkabını… O yüzden kelimenin kendisi bile çok toplumsal bir bağ taşıyor.”
Yani kadınların ilişki odaklı yaklaşımı işin duygusal yönünü ortaya çıkarır: Bu kelime sadece yazım meselesi değil, aynı zamanda hayatın içinden bir deneyimdir.
[color=]Yanlış Kullanımların Komedisi[/color]
Bir düşünsenize:
- WhatsApp’ta arkadaşınıza “Beni zap et artık, yeter!” yazıyorsunuz. Bir anda “ZAP!” diye çizgi film efekti gözünüzde canlanıyor.
- Patronunuza mail atıyorsunuz: “Toplantıda tartışmayı zaptetmeye çalışacağım.” O sırada patronunuzun aklına “zaptedilmiş alien” sahneleri geliyor.
- Sosyal medyada yazıyorsunuz: “Bugün pizzayı tek başıma zap ettim.” Gelen yorumlar: “O ne hocam, Marvel karakteri mi?”
Yanlış yazım, aslında hayatımıza ekstra komedi katıyor.
[color=]Kelimeyi Zapt Etmenin Stratejisi[/color]
Burada yine erkek forumdaşlardan biri devreye girip ciddi bir şekilde “Bu işin taktiği var” diyebilir:
“Arkadaşlar, kelimenin kökü ‘zapt.’ Sonra ayrı yazılıyor: ‘zapt etmek.’ İsterseniz şöyle hatırlayın: Önce ‘zapt’, sonra ‘etmek’. Asla birleşmiyorlar. Hafızaya kazımak için günlük hayatta pratik yapın.”
Yani kelimeyi bile stratejik planlarla “zapt etmeye” çalışıyorlar.
[color=]Kelimeyle Kurulan Empatik Bağ[/color]
Kadın forumdaşlardan biri ise bambaşka bir açıdan yaklaşır:
“Ben bu kelimeyi, hayatın küçük draması gibi görüyorum. Bir çocuğun öfke nöbetini zapt etmek, bir arkadaşını ağlamaktan zapt etmek, bazen de kendini çikolataya saldırmaktan zapt etmek… Hepimizin hayatında bir ‘zapt etmek’ hikâyesi var. Doğru yazımı öğrenmek işin teknik kısmı; ama kelimenin bizi birbirimize bağlayan tarafı çok daha önemli.”
[color=]Forumda Ufak Bir Beyin Fırtınası[/color]
Düşünün ki forumda şu yorumlar geliyor:
- “Ben kızımı tablet başından zapt edemiyorum, TDK bu konuda ne diyor?”
- “Geçen gün köpeğim postacıyı kovalamaya kalktı, zar zor zapt ettim. Keşke doğru yazımı bilsem de anı defterime yazabilsem!”
- “TDK’nın bizi zapt etmeye çalıştığı kuralların en ilginçlerinden biri bu olabilir.”
Bu yorumlar bile gösteriyor ki, kelimenin yazımı kadar kullanımı da gülümsetici.
[color=]Sonuç: Zapt Etmek = Kontrol Etmek[/color]
TDK’ya göre doğru yazımı bir kez daha vurgulayayım: Zapt etmek. Ayrı yazılır.
Ama bu sadece yazım değil, aslında bir metafor. Çünkü hayatımız boyunca biz de kendimizi, başkalarını, olayları sürekli “zapt etmeye” çalışıyoruz. Kimi zaman başarılı oluyoruz, kimi zaman olmuyoruz. Ama her denememiz bize biraz mizah, biraz hayat tecrübesi katıyor.
[color=]Forumdaşlara Sorular[/color]
Şimdi sözü size bırakıyorum dostlar:
- Siz en son neyi “zapt etmek” zorunda kaldınız?
- Kelimeyi yanlış yazıp komik duruma düştüğünüz oldu mu?
- Sizce TDK bazı kelimeleri daha “kullanıcı dostu” hale getirse fena mı olurdu?
Haydi, gelin hep beraber bu kelimeyi sadece yazım kurallarıyla değil, anılarımızla ve esprilerimizle de zapt edelim!